Klagen en Racefietsen
Claire klaagt dat Bram nooit echt naar haar luistert.
En dus is ze maar gestopt te vertellen.
Bram klaagt dat ze niets deelt.
Praktische gesprekken over regeldingen in het gezin lopen wel goed. Maar gesprekken waarin zij dingen wil delen die ze mee maakt, lopen makkelijk uit op gedoe. Laatste gebeurde het ook weer: ze vertelde over dingen op haar werk. Er kwam geen reactie van Bram. Hij pakte zijn mobiel en ging bezig over iets van hemzelf: racefietsen. Bram vertelt haar altijd honderduit over deze passie. Claire vindt meestal dat ze wel moet luisteren en dus luistert ze braaf. Voor Bram is dit de gewoonste zaak van de wereld, voor Claire kost het moeite om elke keer alle details over de nieuwste fietsen en mooiste routes te moeten aanhoren. Van binnen vreet ze zich op van irritatie. Voor haar gevoel is de balans helemaal zoek en investeert zij meer in de relatie dan hij.
Wat is er? – Niets, laat maar!…
Gesprekken lopen geregeld uit op verwijten. Claire verwijt hem: “Jij luistert nooit! Het interesseert je niet eens!” Bram trekt zich dan terug. Er spelen tegenstrijdigheden zijn hoofd: ‘klopt, eigenlijk interesseert haar gedoe op het werk mij niet, maar dat kan ik nu beter niet zeggen, anders ben ik écht de sjaak! Maar ik vind ook wel weer dat ze me alles moet kunnen vertellen.’ Hij pareert het verwijt met dat hij wél luistert – hij heeft immers alles gehoord! En heeft gewacht met praten tot ze stil was, dan is ze toch uitgesproken? Er is toch niets aan te doen!
En trouwens, hij ziet heus wel dat er wat is, maar als hij dan vraagt ‘wat is er?’, zegt zij strak ‘niets, laat maar’….
Verbinding verbreken vs verbinding behouden
Ze zijn er beide goed klaar mee. Een relatie draait niet alleen maar om praktische afspraken en het gezin draaiend houden. Ze willen het gewoon ook weer fijn hebben samen en dingen met elkaar kunnen delen.
We bespreken dat schuld van een van beide hier niet aan de orde is. Wat helpend is, is om te weten wat er precies bij hen gebeurt van binnen. Vanuit daar kijken we wat er nodig is om de communicatie aan te passen, zo dat er weer verbinding kan ontstaan.
We werken het uit op de 4Ring, zodat het mooi visueel en overzichtelijk is wat er bij beide van binnen speelt. Onmisbaar voor wederzijds begrip.
Claire vertelt dat het haar pijn doet vanbinnen, dat ze zich verdrietig en alleen voelt als er geen enkele reactie komt vanuit hem.
Bram schrikt hiervan! Het is nooit zijn bedoeling om zijn vrouw pijn te doen, hij wist gewoon niet wat hij ermee aan moest! Er is namelijk niet echt een doel of vraag bij haar verhaal.
Voor Bram geldt dat het hem helpt het om te weten wat het doel is van wat ze zegt. Dat wordt nu duidelijk: het gaat niet om een inhoudelijke vraag, het doel is verbinding.
Verbinding en liefde ervaart Claire als ze haar verhaal mag vertellen en hij daar op reageert. Haar liefdestaal is ‘Samen zijn’, in dit geval door samen te praten. Dus ook een eerlijke reactie als ‘ik weet niet zo goed wat ik hierop moet zeggen’ is voor Claire prima – hij is dan nog steeds met haar bezig (verbinding behouden) en niet met zijn racefiets of ander ding van hemzelf (verbinding verbroken).
Voor haar geldt dat ze gaat leren om zich niets steeds alleen maar te voegen naar de ander (verbinding verbreken), maar dat ze leert om concreet uit te spreken wat ze wilt (verbinding behouden).
Bram geeft aan dat als ze dit doet, het voor hem veel duidelijker is wat ze van hem verwacht. Hij is van zichzelf heel zorgzaam, dus als hij weet wat ze wil en hij kan eraan tegemoet komen, dan doet hij dat zonder meer.
Maar hoe dan? De ruzie is er steeds ‘ineens’!
Dat is wel helder, maar Hoe doe je dat dan?!? Want vaak gebeurt het voor ze er erg in hebben! Dan is er ‘ineens’ ruzie! We gaan op zoek naar het moment waarop de verbinding verbroken wordt:
- Wat zien ze dan bij elkaar? Dit zijn de triggers.
- Dat hij op zijn scherm zit of ineens over een ander onderwerp begint
- Dat haar gezicht en houding verstrakt – hij kan het niet precies woorden geven, maar er verandert op dat moment van alles in haar houding en mimiek, hij voelt de spanning.
- Wat merken ze op bij zichzelf? Dit zijn stress-signalen.
- Hij merkt dat hij gaat friemelen, hij móet wat met zijn handen doen. Hetzij met zijn mobiel die vaak binnen bereik is, hetzij met wat anders. Hij voelt zich wat onrustig van binnen.
- Zij merkt dat haar ademhaling hoog en vast gaat zitten, ze haar blik afwendt, van binnen boos en verongelijkt wordt met bijbehorende verwijtende gedachten over ‘stom autistengedoe’.
We spreken af wat ze gaan doen zodra een van hen dit opmerkt. In dit geval gewoon een time-out teken met de handen. Ze gaan uitproberen of dit werkt.
Oefenen in herkennen, stoppen en aanpassen
De weken daarna oefenen ze met het herkennen, stoppen en aanpassen. Het is soms best wel lastig om op tijd te merken wanneer het gebeurt, maar dit gaat steeds makkelijker, juist omdat ze precies weten op welke signalen ze moeten letten. Het time-out teken werkt prettig omdat dit een gezamenlijke afspraak is. Het is genoeg om dan even adem te halen en samen te analyseren wat ze nu eigenlijk aan het doen zijn. Vanuit daar kunnen ze het gesprek weer voortzetten. Niet makkelijk, maar oefening baart kunst!
De oplossing voor het gegeven dat de ander geen luikje in zijn/haar hoofd heeft: concrete communicatie
Ook hier geldt weer: ze hebben geen van beide in luikje in hun hoofd waardoor ze bij de ander kunnen zien wat er van binnen speelt. Dus onuitgesproken verwachtingen worden niet opgepikt. De enige manier om daar wat aan te doen, is concrete communicatie. En ook dat valt te leren!
En eerlijk is eerlijk, ook ik heb hier nog elke dag in bij te leren! Maar gelukkig heb ik daar hulp bij van de auti’s in ons gezin;) En omdat we van elkaar weten hoe lastig goede communicatie kan zijn, kunnen we er dikwijls ook om lachen als we elkaar toch weer verkeerd begrepen hebben. Zolang je de goede intentie van de ander er achter kunt zien en weet dat je alles bij elkaar na kunt vragen, hoeft het mijns inziens ook niet foutloos perfect. Dus adem in, adem uit oefen en probeer uit wat werkt voor ie. En kom je er met z’n tweeën niet uit, dan nodig ik je van harte uit in mijn praktijk!
