Wil je meer rust creëren in je gezin of voor jezelf? Schuif dan een keer aan bij de workshops aan de keukentafel: kennis, praktische handvatten en uitwisselen van ervaringen in kleine groepjes van maximaal 6 personen. Alle rust, volle aandacht.
Opstaan is moeilijk
Vandaag komt zoonlief (17) veel te laat uit bed –wakker worden gaat soms niet vanzelf zeg maar…Dus lukt het niet om nog naar zijn werkplek te gaan. Na een moeilijke start van de dag, is de draagkracht niet zo groot. Ik vraag hem wat hij dan van plan is om vandaag te doen. Alleen maar op zijn kamer zitten programmeren vindt zelfs hij die veel alleen-tijd nodig heeft, te veel alleen. Hij houdt wel van samen, maar gewoon niet te veel.
Een goed antwoord heeft tijd nodig
‘Meh’ is het antwoord – het standaard antwoord van onze puber;) Een écht antwoord heeft tijd nodig.
Even later: ‘ik wil wat meer met mijn lijf doen, ik ben al zoveel met mijn hoofd bezig’. Dat klopt, hij spendeert aardig wat uren achter de pc met gamen en programmeren en dingen opzoeken en leren. Ik stel voor naar het bos te gaan, samen met Roos en zus. Zus besluit om op haar mountainbike te gaan.
Ze zijn lekker bezig in het bos – het mountainbiken is leuk! Ik doe het ook een keer: heuveltje op heuveltje af. Kukel een keer om en schaaf me aan een rondwaaiende rozentak met dorens. Oeps! Twee zorgzame pubers ontfermen zich over hun moeder;)
Een grens aangeven zorgt voor duidelijkheid en balans
Op een gegeven moment zegt zoon netjes dat hij het wel genoeg vindt en naar huis wil. Gewoon een hele zin. Een grens die op tijd en duidelijk verwoord wordt. Top! Voor een ander kind misschien gewoon, onze kerel heeft dit moeten leren toepassen. Een mooi succesmomentje dus!
Eenmaal weer bij de auto, vraagt dochter of de fiets toch niet in de auto mee kan. Mij lukte het niet. Maar ik geef aan dat het mag als zij het wel voor elkaar krijgen. De enige voorwaarden zijn dat de auto niet mag beschadigen en iedereen er nog in kan. Dan doe ik een paar stappen naar achteren en kijk toe.
Samen proberen ze uit, brainstormen wat nog kan. Het is echt even puzzelen! Maar het lukt ze! Een kwartier later ligt de fiets in de auto. Een mooi stuk samenwerking. In alle rust, creatief nadenken en steeds nieuwe dingen uitproberen. En daarna ook nog eens accepteren dat het krap zit, zeker met Roos op schoot! Ze hebben er lol om. Ik ben trots op ze.
Zitten ze lekker in hun vel, dan kan er veel – zou je haast vergeten dat er autisme mee speelt en alles met hetzelfde gemak compleet vast had kunnen lopen.
Maar door af te stemmen op wat hij vandaag aan kan en daarop in te spelen, ontstaat er weer ruimte in de chaos in zijn hoofd. Kan de boel ‘ontdooien’ en kan hij plezier hebben, meedenken, aanpassen, zorgzaam zijn. Het gooit mijn eigen planning weliswaar overhoop, maar goed die pas ik dan later wel weer aan;)
Afstemmen op áánkunnen
Dat afstemmen op kunnen en aankunnen is zo belangrijk! En tevens ook vaak moeilijk in te schatten. Want het feit dat hij iets gisteren kon, wil niet zeggen dat hij dit zonder meer vandaag ook aan kan! En soms is dat als ouder verdraaid lastig te begrijpen of te accepteren…
“Waarom heeft hij/zij dit gedrag nodig?”
Ik geloof zelf dat dit een essentiële vraag is als je wilt dealen met lastig gedrag. Rottigheid zoals bijvoorbeeld schelden, met deuren smijten, de boel barricaderen, negeren zijn heftig om mee te maken.
Maar het is er niet om bewust te klieren, te pijnigen, dwars te liggen. Het heeft een functie. Ook al lijkt die functie soms haast onvindbaar verstopt te zitten tussen alle ‘shit’ die je ziet.
Ik heb het echt moeten leren. In alle emoties die het rottig gedrag bij mij op riep, toch even achteruit stappen, even niet met zoon bemoeien, ademen, tot rust komen… en terug naar deze vraag: ‘waarom is dit gedrag nu nodig?’
Dan kan ik meer inspelen op waar het werkelijk om draait en daardoor hoeft er geen escalatie plaatst te vinden.
Kijk jij wel eens vanuit deze vraag naar je puber en zijn/haar ‘gedoe’?
En wat zie je dan?
Lastig gedrag zoals bijvoorbeeld boze reacties, terugtrekken of bevriezen in een ondoordringbare muur van stilte, komt meestal voort uit onduidelijkheid, overvraging (vanuit henzelf of de omgeving) en overprikkeling.
Maar wat doe je ermee?
- Wanneer laat je je kind gewoon even doen wat ie doet en wanneer is het nodig om toch iets in beweging te zetten door wat anders te doen?
- Hoe bied je structuur op een manier die ook voor je puber met ass acceptabel is zodat hij/zij niet vervalt in lege lamlendigheid
- Hoeveel ruimte geef je en waar leg je een grens? En op basis waarvan bepaal je die grens?
- Hoe zit het met de basisvoorwaarden voor meer rust bij autisme:
- Juiste structuur,
- Prettige balans in inspanning en ontspanning,
- De te verwerken prikkels,
- De mogelijkheid om een grens aan te geven?
Het zijn deze elementen (uit de methode ‘Rust bij autisme’) die ik als ouder toepas om te zorgen dat alles goed blijft lopen en een punthoofd voorkomen wordt. De situatie van vanochtend is gewoon een van de momenten waarin je dat terug ziet.
Uiteraard is het antwoord op deze vragen in jouw situatie anders dan in de mijne. Maar de manier waarop je tot antwoorden kunt komen die passend zijn voor jouw gezin, reik ik je aan op de workshop voor ouders van pubers met autisme.
En hoe houd je jezelf staande?
Hoe zorg je dat jouw eigen spanning en emoties niet voor nog meer overprikkeling en afstand zorgen?
Als je zelf constant hoog in de stress zit, is het verdraaid moeilijk om rustig te kijken naar je puber met autisme. Sterker nog, dan ben je al snel zelf de bron van overprikkeling bij je kind! Met als risico dat de situatie alleen maar erger wordt, in plaats van rustiger. Ben jezelf elke dag moe van alle chaos en stress en lastig gedoe? Ga dan eerst zelf aan de slag met de 7 stappen naar meer rust en minder stress bij autisme.
