Bezoekje aan moeder
Op zaterdag was Peter even bij z’n moeder op bezoek. Het was alweer een tijd geleden dat hij bij haar was geweest – eigenlijk te lang geleden, vond hij zelf. Zijn moeder was blij hem te zien en ze hadden het gezellig gehad.
Omdat hij van zichzelf wist dat dit intensieve momenten zijn, had hij al bewust afgesproken om alleen de middag te komen. Niet te lang. Liever kort en fijn bij elkaar dan te lang waarna het met irritatie en een naar gevoel eindigt.
Lamlendige hersteltijd
Hij dacht dat hij het hiermee voor zichzelf prima had geregeld. En toch….was hij de hele zondag moe en lamlendig. Kwam tot niets. Hing wat op de bank. Zat wat achter de pc. Voelde zich uitgeput, rusteloos en verveeld.
Als Marijke of de kinderen hem wat vroegen, was het teveel. Geen zin. Te moe. Alleen maar lamlendig. En zwaar gefrustreerd.
Zwaar teleurgesteld ook in zichzelf omdat hij al zo moe was van 1 middag bij z’n moeder op bezoek gaan. Terwijl het toch gewoon fijn was geweest. Hij was er ook met een goed gevoel weggegaan. Maar eenmaal thuis, stortte hij in. Hij vindt het belachelijk dat hij daar al moe van is… Als hij zo moe is, poppen er als vanzelf allerlei depressieve gedachten op in zijn hoofd. Hij irriteert zich dan aan vrouw en kinderen en zij irriteren zich aan zijn gehang.
Marijke zegt wel eens dat hij dat allemaal niet zo zwaar moet maken en niet zo depri moet denken, maar da’s makkelijker gezegd dat gedaan!
Het enige wat hij dan denkt is ‘En dat doe ik dus óók al fout!’
Behoeften onderzoeken
Hij weet ondertussen van zichzelf goed dat hij hersteltijd nodig heeft na iets dat hem energie gekost heeft (ook als het iets is geweest dat fijn, leuk of zinvol was).
Toch worstelt hij hier nog mee. Zoals het nu gaat, lijkt die ‘hersteldag’ alleen maar een extra grote frustrerende energievreter te worden en dat was nu net níet de bedoeling!
Daarom onderzoeken we samen waar hij eigenlijk behoefte aan heeft op zo’n moment:
- Rust
- Ontladen
- Plezier
- Acceptatie
Als ik vraag wat hierin de belangrijkste behoefte is, noemt hij ‘Plezier’.
Dit betekent voor hem: als hij moe is, dat hij iets leuks heeft doen om tot rust te komen. Het is op zich niet erg om moe te zijn na inspanning – hij heeft ondertussen geaccepteerd dat hij hersteltijd nodig heeft, maar hij zou dan gewoon ‘rustig moe’ willen zijn. Niet ‘onrustig moe’ zoals zondag het geval was.
‘Plan A-B-C’ voor plezierig herstellen
Peter is goed in overzicht creëren. Daarom had hij ook al rekening gehouden met de hersteldag.
Waar we nu achter kwamen, is dat het ‘hoe’ van die hersteldag niet duidelijk was.
Die duidelijkheid brengt hij nu aan door een paar ‘ontspan-opties’ vooraf voor zichzelf te bedenken. Een ‘plan A, B en C’ als het ware.
Daarmee maakt hij het zichzelf makkelijker: op het moment dat hij moe is, kiest hij uit een van die paar opties waarvan hij al weet dat ze hem goed doen.
Hij hoeft het dan met zijn vermoeide hoofd niet meer te bedenken vanuit een teveel aan mogelijkheden. Hij heeft nu immers proefondervindelijk vastgesteld dat dit niet werkt!
Hij noteert de opties in zijn agenda en houdt de mogelijkheid open om te voelen wat hij op dat moment het prettigst vindt.
Voor hem zijn dit manieren om te ontspannen:
- Op zijn eigen kamer gitaar spelen
- Muziek luisteren op bed (evt met de massagebal in zijn handen omdat dit een prettige prikkel is)
- Film kijken (van te voren al bedacht welke ‘makkelijk verteerbare’ film)
- Wandelen in het bos (evt met muziek)
Dit bleek voldoende om in elk geval tot íets te komen en niet meer te vervallen in de lamlenigheid omdat hij niets wist te doen.
Zonder de lamlendigheid was hij ook sneller opgeknapt en weer in staat om samen met Marijke of de kinderen wat te doen.
Denk- en Doe-blokkade door gebrek aan duidelijkheid
Als je geblokkeerd raakt omdat je geen flauw idee hebt wat je moet doen op dat moment, kan dat knap frustrerend zijn. Vaak is dit een grote energievreter en een knauw voor je zelfvertrouwen.
De oorzaak ervan is onduidelijkheid. En dat vraagt dus om het aanbrengen van structuur en duidelijkheid – in elk geval zo ver als mogelijk is.
In een situatie als deze zou je kunnen kiezen om de dag al helemaal in te delen of 1 ding te bedenken. Zelf denk ik dat je dan structuur aanbrengt op een manier die beknellend is en die problemen op gaat leveren als het op de dag zelf om een of andere reden niet precies zo kan gaan als je bedacht had.
Sommige mensen hebben ook de neiging om als er eenmaal een structuur of afspraak staat, deze plichtsgetrouw op te volgen.
Daarmee mis je juist het belangrijkste: dat je leert om naar de signalen uit je lijf te luisteren die aangeven of je op dat moment doet wat goed voor je is!
Met het opschrijven van een paar opties, geef je wel duidelijkheid over wat je herstel dient op zo’n dag.
Dat kun je prima bedenken als je niet midden in de stress zit. Op de dag zelf, heb je een reminder, iets dat richting geeft.
Als je niet kunt kiezen wat je daarvan wilt doen, kun je met één ding beginnen en ervaren of dit prettig is of niet. Meestal is het zo dat als je eenmaal in beweging bent met íets, dat je dan al uit die lamlendigheid komt. Eenmaal in beweging, wordt de rest vanzelf makkelijker. Soms zit het puur in die eerste stap die duidelijk moet zijn.
Dom!
Peter benoemde achteraf nog dat het toch raar is dat hij met z’n universitaire opleiding en goeie baan tegen dit soort simpele dingen aan loopt:
‘Dat is toch dom!’
Nee, dat is het dus niet!
Het heeft niets met slimheid te maken. Alleen met het feit dat stress en overprikkeling je systeem aardig plat kunnen leggen waardoor je in die denk- en doeblokkade terecht komt. En dan helpt iets simpels om dit te doorbreken.
Het zoeken naar een structuur die passend is voor jou, is altijd maatwerk. Bovenstaande verhaal is een (geanonimiseerd) voorbeeld van een situatie die ik met klant besproken heb.
Ben je zelf op zoek naar wat jou helpt om meer rust te creëren, neem dan gerust contact met me op voor een kosteloos adviesgesprek. In dit gesprek luister ik naar jouw verhaal, waar je mee worstelt en wat je al gedaan hebt om je gelukkiger en minder gestrest te voelen. Zo kan ik gericht met je kijken welke schakel er ontbreekt en advies geven wat er nodig is om meer rust in je hoofd te hebben en weer toe te kunnen werken naar een fijnere relatie met je partner en kinderen.
Wil jij toewerken naar meer plezier in je leven en relatie?
Dan is de eerste stap het creëren van meer rust!
Met een hoofd vol chaos en stress is het onmogelijk om contact te maken met een ander.
Daarvoor moet je eerst het contact met jezelf herstellen.
Wil je weten jij daarvoor nodig hebt? Dat leer je in de training ‘Laat stress geen burn-out worden!’
Leesvoer-suggesties voor meer rust bij autisme
Gratis praktische oefening voor het stap voor stap in kaart brengen van je stress-signalen
Waarom is het zo lastig om je stresslevel hanteerbaar te houden?
Stress-oorzaken: handig om te kennen!
Structuur brengt muziek in je leven
Balans voor overzicht en opladen
Helder zijn over je grens en stress
Kinderfeestjes-stress voor ouders met autisme
