
Autisme in de partnerrelatie vergt extra alertheid op de gevolgen van stress.
Stress doodt immers de verbinding, de liefde en de gelijkwaardigheid.
Rond 17.30 uur komt Arnold thuis van zijn werk. De kinderen rennen op hem af met een uitgelaten ‘Papaaaaaa!!!!’ Hij geeft ze een aai over hun bol en verdwijnt zonder wat te zeggen naar boven, naar zijn werkkamer. De deur gaat dicht.
Zijn hoofd gonst van binnen – alle gedachtes tollen door elkaar zonder nog enige logische lijn erin te kunnen houden. Het lijkt wel een mierennest zonder navigatietool. Het enige dat hij nu wil, is even helemaal niks en niemand om zich heen. Niets hoeven doen of denken, geen storende geluiden, geen kinderen die roepen en spelen, geen vrouw die gaat vragen hoe het vandaag op ’t werk was…gewoon even NIETS!
Van binnen verbijt hij zich. Een knagend schuldgevoel draait altijd als een soort achtergrondproces in zijn hersenen mee. Hij verwijt zich dat hij een waardeloze vader en partner is. Hij ziet ook wel in dat zijn vrouw hieronder lijdt. Vaak zorgt ze zonder er iets van te zeggen wel voor het gezin. En dat doet ze goed – het loopt ook wel, maar ze is moe. En steeds vaker verwijt ze hem dat hij er niet is, zich te veel terug trekt, niets bij draagt aan het gezin en dat zij alles alleen draagt. Als het haar echt even te gortig wordt, roept ze zelfs dingen over scheiden. Hij moet er niet aan denken! Dan ligt zijn hele leven overhoop! Dat wordt pure paniek. Maar goed, het is nog niet zo ver. Nu eerst even rust aan zijn hoofd proberen te krijgen…
Herken je hier iets van in je eigen leven?
Grote kans dat stress de onderliggende boosdoener is!
Stress = contactbreuk
Als mensen bij me komen voor relatiecoaching, blijken er altijd allerlei dingen zichtbaar te zijn in het dagelijks leven, waaruit de conclusie getrokken wordt dat er in de relatie van alles fout zit, dat het misschien zelfs niet meer samen kan en dat het autisme alles dwars zit.
- Gesprekken worden conflicten
- Gesprekken lukken niet omdat ze stilvallen of omdat je geen antwoord kan vinden
- Je trekt je steeds meer terug
- Er ontstaat een te strakke structuur waar haast niet van afgeweken mag worden, wat weer als beknellend ervaren wordt door de rest van het gezin
- Het wordt meer een ‘langs elkaar heen leven in hetzelfde huis’
Dit zijn uiteraard maar enkele voorbeelden. Het topje van de ijsberg.
Daar onder zit meestal stress.
- Stress die gevoeld wordt – maar waar geen grip op is (bijvoorbeeld omdat je niet precies weet wat belangrijke stressbronnen zijn bij autisme en wat je ermee kunt doen).
- Of stress die niet bewust gevoeld wordt (bijvoorbeeld omdat niet-voelen als overlevingsstrategie al een heel leven is ingezet om alles ‘normaal’ te kunnen doen).
Hoe groter de stress, hoe ‘kleiner’ je hersens!
Nou ja, niet letterlijk natuurlijk;). Hoe groter de stress, hoe kleiner het gedeelte dat je effectief kunt gebruiken. En eh…interactie met je partner, dat vraagt veel – en veel tegelijkertijd! Denk aan omgaan met en interpreteren van zaken als:
- Gezichtsuitdrukkingen
- Grapjes
- Dubbele betekenissen
- Aannames
- Onuitgesproken verwachtingen
- Emoties die je ziet, maar niet direct kunt plaatsen, terwijl ze je wel triggeren
- Niet direct zicht op de hele context (dus waar bepaalde opmerkingen of toon mee te maken heeft)
- En nog veel meer…. Er gebeurt altijd meer – hetzij in het gesprek zelf, hetzij om jullie heen terwijl je je probeert te concentreren op het gesprek
Kortom: contact met je partner vergt van je dat je zelf bewust blijft over je eigen interne processen én je tegelijkertijd verbindt met de ander én bewust in het moment op let wanneer het fout dreigt te gaan…
Dat gaat dus écht niet als je hoofd al knettervol is en je stresslevel het punt bereikt heeft waarop je echt eerst even aan jezelf moet denken!
Ook jij hebt een grens – ken je die?
- Weet jij voor jezelf waar dat punt ligt dat je eerst goed voor jezelf moet zorgen voordat je je weer kunt richten op de ander?
- Weet je waaraan je dat merkt?
- En weet je dan wat je ermee moet doen om te zorgen dat je daarna wel weer het contact met je partner op kunt pakken?
(Nee? Ontdek het antwoord op deze vragen tijdens deze training waarmee je grip krijgt op je stress)
Alleen-tijd maakt samen-tijd
Iets dat sowieso in een partnerrelatie met autisme belangrijk is, is genoeg alleen-tijd. Genoeg alleen-tijd is een randvoorwaarde voor een fijne samen-tijd (en ja, ik weet dat het per situatie zoeken is hoe je dat invult – het vergt soms echt buiten de bekende kaders denken om hier een goede manier voor te vinden).
Autisme in de partnerrelatie maakt verbinding zeker niet onmogelijk!
Sterker nog, terugkijkend op ons eigen leven, denk ik dat het autisme in ons gezin juist bij gedragen heeft aan een betere verbinding. Omdat het openheid, nieuwsgierigheid en authenticiteit vraagt om jezelf en elkaar te kunnen blijven begrijpen. En natuurlijk allerlei knowhow qua communicatie. Topsport dus. Dat dan weer wel 😉. Als je elkaar weer eens écht niet begrijpt, zijn dit de ingrediënten die je nodig hebt voor verbinding. En deze ingrediënten vergen rust om benut te kunnen worden!
Hoe zorg jij ervoor dat je stresslevel laag genoeg blijft om fijne momenten met je partner mogelijk te maken?
Meer lezen?
(klik op de titels om naar het artikel te gaan)
Gratis oefening ‘Leer opkomende stress eerder herkennen en overprikkeling voorkomen’
Stress-signalen: wat heb je er aan?!?
Ken je precieze stress-oorzaken: juist die alledaagse dingen!
Structuur brengt muziek in je leven
Balans geeft overzicht en kracht